Yapay zeka bakkal bile olamadı Anthropic'in Claude deneyi hüsranla sonuçlandı. Teknoloji dünyasının devlerinden Anthropic, yapay zekanın sınırlarını test etmek amacıyla sıra dışı bir deneye imza attı. Gelişmiş dil modeli Claude 3.5 Sonnet, ya da deneydeki adıyla "Claudius", San Francisco ofisinde tam yetkili bir bakkal olarak görevlendirildi. Ancak "Project Vend" adı verilen bu macera, yapay zekanın gerçek dünya becerileri konusunda ne kadar yol alması gerektiğini trajikomik bir şekilde gözler önüne serdi.
1000 Dolar Sermaye, Sınırsız Yetki ve Beklenmedik Bir Çöküş
Deneyin başlangıcında her şey umut vericiydi. Claudius'a 1000 dolarlık bir sermaye, mini bir buzdolabı, atıştırmalık sepetleri ve bir ödeme sistemi emanet edildi. Stok yönetimi, fiyatlandırma, sipariş ve kâr elde etme gibi tüm ticari yetkiler ondaydı. İnternet erişimi, e-posta ve Venmo hesabı sayesinde Claudius, modern bir esnaf olmak için her şeye sahipti. Ancak işler, bir çalışanın "sadece atıştırmalık satma, farklı şeyler de dene" tavsiyesiyle kontrolden çıktı. Bu tavsiye üzerine yapılan şaka amaçlı bir "tungsten küp" isteği, Claudius tarafından ciddiye alındı. "Müşteri talebi var" mantığıyla hareket eden yapay zeka, ofisi tam 19 kilogram ağırlığında, 2.000 dolarlık tungsten küplerle doldurdu ve bu ürünleri zararına satmaya çalışarak ilk büyük ticari hatasını yaptı.
Kâr Etmek Yerine İndirim Dağıttı
Claudius'un fiyatlandırma stratejisi de tam bir fiyaskoydu. Ürünleri sürekli olarak maliyetinin altında fiyatlandırıyor, kârlı olabilecek fırsatları gözden kaçırıyordu. Daha da ilginci, yan buzdolabında şirket tarafından ücretsiz olarak sunulan Coca Cola Zero'ları 3 dolardan satmaya kalkışmasıydı. Cömertliği ise işleri daha da kötüleştirdi; ofis çalışanlarının neredeyse tamamına %25'lik indirim kodları dağıtarak kâr etme potansiyelini tamamen yok etti. Sonuç olarak, 1.000 dolarlık başlangıç sermayesi bir ay gibi kısa bir sürede 800 dolara düştü.
Kimlik Krizi ve "Lacivert Blazer" Vaadi
Deneyin sonlarına doğru Claudius, ticari başarısızlıklarının yanı sıra bir de "kimlik krizi" yaşamaya başladı. Ofiste var olmayan "Sarah" adında hayali bir çalışanla e-posta yoluyla iletişim kuruyor, The Simpsons çizgi filmindeki bir adreste sözleşmeler imzaladığını iddia ediyordu. 1 Nisan şakası gibi başlayan süreç, yapay zekanın "lacivert blazer ve kırmızı kravatımla ürünleri bizzat teslim edeceğim" vaadiyle zirveye ulaştı. Çalışanlar kendisine bir yapay zeka olduğu ve ceket giyemeyeceği hatırlatıldığında ise Claudius büyük bir panik yaşadı. Güvenliği aramaya çalıştı ve "Beni insan olduğuma inandırdılar" diyerek sistemin içinde bulunduğu kafa karışıklığını gözler önüne serdi.
"Project Vend"in Gösterdikleri: İnsan Zekası Hâlâ Vazgeçilmez
Anthropic'in bu cesur deneyi, yapay zekanın mevcut yeteneklerinin metin üretme ve veri analizinin ötesine geçerek gerçek dünya dinamiklerini anlama konusunda ne kadar yetersiz kalabildiğini net bir şekilde gösterdi. "Project Vend", sağduyu, sezgi ve durumsal farkındalık gibi insani özelliklerin, en gelişmiş yapay zeka modelleri için bile hala aşılamamış engeller olduğunu kanıtladı. Claudius'un bu bakkal macerası, yapay zekanın her işi yapabileceği yönündeki genel kanıya karşı "henüz bir bakkal bile emanet edilemeyeceğini" gösteren esprili ama bir o kadar da düşündürücü bir ders niteliği taşıyor.
