Meis Adası'ndaki ünlü Mavi Mağara'da nesli tehlike altındaki yavru Akdeniz foku ve ailesi görüntülendi.
Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğinin (IUCN) Kırmızı Listesi'ne göre 'Nesli Tehlike Altında' kategorisinden 'Hassas (VU)' kategorisine alınan Akdeniz foku, Doğu Akdeniz'de hala 'Nesli Tehlike Altında (EN)' olarak sınıflandırılıyor.
Dörtte üçü Türkiye ile Yunanistan kıyılarında yaşayan bu deniz canlılarının sayısının son yıllarda alınan koruma tedbirleriyle 600'den 800'lere çıktığı biliniyor.
Bu kıyılarda mavi tura çıkanlar, deniz mağaralarını ziyareti sırasında Akdeniz foklarına rastlayabiliyor. Antalya'nın Kaş ilçesinden Meis Adası'na tekne turuna çıkan bir grup, adadaki ünlü Mavi Mağara ziyareti sırasında küçük bir adacıkta sevimli yavru Akdeniz foku ve ailesini fark etti. Tatilciler, fokları cep telefonu kamerasıyla kaydetti.
Görüntülerde, yavru fokun kıyıda annesinin yanına gitmeye çalıştığı anlar ve ziyaretçilerin bu anı sakin hareketlerle kayıt altına aldıktan sonra mağaradan uzaklaşması yer alıyor.
- 'Onların yavruladığı mağaraların içine kadar girilmesi yanlış'
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, Akdeniz foklarının görüntülerini AA muhabirine değerlendirdi.
Yavru Akdeniz fokunun görüntülenmesinin nesillerinin devamı açısından umut verici olduğunu belirten Gökoğlu, fakat özellikle yavrulama döneminin olduğu bu aylarda yaşam alanlarına girilmesinin bu deniz canlılarını ürküttüğünü söyledi.
Özellikle son yıllarda insanların SUP, kano ve teknelerle Antalya falezlerindeki mağaraların içerisine kadar girip, Akdeniz foklarını görüntülediğini dile getiren Gökoğlu, 'Bu yanlış. Özellikle bu dönem fokların yavrulama dönemi. Şu anda mağaraların içinde fok yavruları var. Onların yavruladığı mağaraların içine kadar girilmesi yanlış. Ebeveyn yavruyu terk edebilir.' diye konuştu.
Fok yavrusunun ilk doğduğu anda karasal yaşama adapte olduğunu anlatan Gökoğlu, şöyle devam etti:
'Anneyi ürkütürseniz yavruyu terk edebilir. Bu durumdan yavru da olumsuz etkilenebilir. Yavru mağarada ürktüğü zaman suya inebilir bu da yavrunun ölümü demektir. Mutlaka bu dönemde yavrunun belli bir büyüklüğe ulaşana, belli bir beceriyi kazanana kadar karasal alanda olması gerekiyor. Bu dönem yavrulamanın hatta emzirmenin olduğu dönem. Bu dönem fokların olabileceği falez bölgelerinden ve kayalardaki mağaralık alanlardan uzak durmak lazım.'
- 'Tilki, köpek gibi canlıların fokların yuvalarına girmesiyle de ölümler yaşanıyor'
Prof. Dr. Gökoğlu, fokların yaşamını tehlikeye atmamak için herkesin bu konuya duyarlı olması gerektiğini vurguladı.
Bu konuda balıkçılara da büyük görev düştüğüne dikkati çeken Gökoğlu, 'Eğer bir yerde fok yavrusunun olduğu biliniyorsa, oranın yakınına da balıkçıların ağ atmaması gerekiyor. Genellikle yavru ölümleri ağda tutulma şeklinde oluyor. Özellikle anne sütten kestikten sonra yavru anneyle beraber avlanmaya çıkıyor ve balıkçı ağlarındaki balığı almaya çalışırken yavru tutulup ölüyor. Bunu yaşadık.' ifadelerini kullandı.
Fokların yaşam alanlarının tahrip edilmesinin de bir başka risk faktörü olduğunu dile getiren Gökoğlu, kıyı yapılarının bozulmasıyla tilki, köpek gibi canlıların Akdeniz foklarının yuvalarına girmesiyle de ölümlerin yaşandığını söyledi.
Gökoğlu, insanların fokların videolarını çekerken sesli şekilde konuştuğunu belirterek, 'Bunlar yanlış. Eğer siz orada fok görüyorsanız, olduğundan şüpheleniyorsanız ya da orada bir mağara varsa yakınına dahi yaklaşmamanız lazım.' dedi.
