İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan üst düzey bir açıklama, Türkiye'deki Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nda köklü değişikliklerin kapıda olduğu sinyalini verdi. Kanun'un bazı maddelerinin, özellikle büyükşehirlerin merkez ilçeleri ile sonradan mahalleye dönüştürülen kırsal bölgeler arasındaki hizmet dengesizliğini gidermek ve yönetimsel yapıyı daha etkin hale getirmek amacıyla revize edileceği duyuruldu. Bu revizyonun, 2024 yerel seçimleri öncesinde Türkiye'nin idari yapısında önemli değişimlere yol açması bekleniyor.
Hizmet Eşitsizliği ve Yetki Karmaşası
Mevcut Büyükşehir Kanunu, bazı büyükşehirlerde merkez-çevre hizmet eşitsizliğine yol açtığı gerekçesiyle uzun süredir eleştiriliyordu. Kırsal bölgelerin mahalleye dönüştürülmesiyle birlikte, bu bölgelerde sunulan tarımsal destekler ve altyapı hizmetlerinin kalitesinde düşüş yaşandığı iddia ediliyordu. Yeni revizyon paketi, bu bölgelerin hukuki statüsünü yeniden gözden geçirmeyi, bazı kırsal bölgelere özel imtiyazlar tanımayı veya yeniden köy statüsüne dönüş imkanı sunmayı hedefliyor. Bu sayede, kırsalın tarımsal potansiyelinin korunması ve büyükşehirlerin yükünün hafifletilmesi amaçlanıyor.
Yeni Büyükşehirler ve Sınır Daraltma Tartışmaları
Kanun revizyonunun bir diğer önemli başlığı ise, yeni büyükşehir statüsü verilecek iller ve mevcut büyükşehirlerin sınırlarının daraltılması ihtimali. Nüfusu 750 bini aşan bazı illerin büyükşehir statüsüne alınması gündemdeyken, aşırı büyümüş ve yönetimi zorlaşmış bazı büyükşehirlerin sınırlarının yeniden düzenlenmesi de tartışılıyor. Bu tür bir sınır düzenlemesi, yerel yönetimlerin mali kaynaklarının ve hizmet dağıtımının daha adil ve verimli hale getirilmesini sağlayabilir. Bakanlık, kanun teklifinin hazırlanması sürecinde tüm yerel yönetim birliklerinden, sivil toplum kuruluşlarından ve akademik çevrelerden görüş aldıklarını belirtti. Amaç, siyasi değil, tamamen hizmet odaklı bir idari yapılanma oluşturmak. Kanun teklifinin Meclis'e sunulmasıyla birlikte, Türkiye'nin yönetim yapısı ve yerel siyasetinde büyük bir hareketlilik yaşanması bekleniyor. Bu revizyon, ülkenin kalkınma hedeflerine ulaşmasında yerel yönetimlerin rolünü yeniden tanımlayacak.