10 Kasım 1938’de Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, 57 yaşında hayata gözlerini yumdu. Manevi kızı Afet İnanç, Atatürk’ün vasiyeti hakkında, “Beni milletim nereye isterse oraya gömersiniz. Fakat benim hatıralarımın yaşayacağı yer Çankaya olacaktır” ifadelerini aktardı.
Bu vasiyet, Atatürkün ebedi istirahatgahi için yol gösterdi ve Cumhuriyetin kalbinde yükselen Anitkabir inşa edildi. Anitkabir, yalnızca bir mezar değil, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti’nin simgesi ve Türk milletinin tarih bilincinin sembolü olarak kabul ediliyor.
Anitkabir’in inşaat süreci ve mimarisi
Anitkabir’in inşaatı 9 Ekim 1944’te temel atma töreniyle başladı. Uluslararası bir yarışmada 47 proje arasından Ordinaryüs Prof. Emin Halid Onat ve Prof. Ahmet Orhan Arda’nın tasarımı seçildi. Polis Akademisi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Köse, “A’dan Z’ye Anitkabir her aşamasıyla anlam ifade ediyor” diyerek yapının sembolik önemini vurguladı.
Anitkabir, 750 bin metrekarelik bir alan, Aslanlı Yol, tören meydanı, mozole ve 10 kuleden oluşuyor. Ata’nın kabri, 40 tonluk yekpare mermerden yapılan sembolik lahtin yaklaşık 7 metre altındaki mezar odasında bulunuyor. Sekizgen şeklindeki mezar odası, Selçuklu-Osmanlı kümbet mimarisine göre tasarlanmıştır.
Mimari detaylar ve semboller
Anitkabir’in 262 metrelik Aslanlı Yolunun sağ ve solunda bulunan 24 aslan, 24 Oğuz boyunu temsil ediyor. Aslan figürlerinin çift olması, milletin birlik ve bütünlüğünü, yatar pozisyonda olmaları ise barışseverliğini simgeliyor. Mozolenin iç duvar ve zemini nadide mermerlerle kaplanmış, tavanları İtalyan mozaikleri ve altın varaklarla süslenmiştir. 10 kule, Selçuklu çadır mimarisinin özelliklerini taşıyor.
Ziyaretçiler ve milli değerler
Tam 9 yılda tamamlanan Anitkabir, 10 Kasım 1953’te Etnografya Müzesi’nden alınarak ebedi istirahatgahına taşındı. Atatürkün mezarının etrafına Türkiye’nin 81 ilinden, KKTC ve Azerbaycan’dan topraklar getirilerek yerleştirildi.
Bugüne kadar milyonlarca yerli ve yabancı ziyaretçi Anitkabir’i görerek Atatürkün mirasına saygı göstermektedir. Yapının her taşı, Atatürk’ün milletle kopmaz bağını ve Cumhuriyetin değerlerini simgeliyor.
Daha fazla bilgi için Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu resmi sitesini ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca Türkiye ve dünya gündemi ile ilgili güncel haberleri Antalya Haber üzerinden takip edebilirsiniz.